ΠΤΥΧΕΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗΣ

Οι αναδιαρθρώσεις στη δημόσια εκπαίδευση δεν έχουν προωθηθεί μόνο τα τελευταία χρόνια. Αποτελούν μια ενιαία διαδικασία που με διάφορα νομοσχέδια έχουν προσπαθήσει να προωθήσουν και οι κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ από τη δεκαετία του 90 μέχρι σήμερα και είναι μια προσπάθεια εναρμονισμού της Ελλάδας στη λογική των επιταγών της ΕΕ για την ανώτατη εκπαίδευση, όπως αυτές διατυπώνονται στις συνθήκες Μπολόνια, Πράγας, Βερολίνου. Το σύνολο της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης αποτελείται ουσιαστικά από ένα παζλ νομοσχεδίων τα οποία είναι:

1) ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 16.

Αποτελεί την πιο αντιδραστική τομή της μεταρρύθμισης εισάγοντας και επίσημα το ιδιωτικό κεφάλαιο στην εκπαίδευση. Το άρθρο 16 του Συντάγματος κατοχύρωνε ως τώρα την απαγόρευση ίδρυσης πανεπιστημίων από ιδιώτες εξασφαλίζοντας τον δημόσιο και δωρεάν χαρακτήρα της παιδείας. Η αναθεώρηση θα έχει ως συνέπεια όχι μόνο να ενταθούν οι ταξικοί φραγμοί, αλλά και την πλήρη εναρμόνιση των δημόσιων πανεπιστημίων με τις ανάγκες της αγοράς. Παράλληλα, θα αναγνωριστούν ιδιωτικά μεταδευτεροβάθμια ιδρύματα παροχής τίτλων και πιστοποιητικών (ΚΕΣ,ΚΕΚ,ΙΕΚ). Όλοι ξέρουμε ότι τα ιδρύματα αυτά παρέχουν αμφιβόλου ποιότητας τίτλους σπουδών χωρίς αντίκρισμα, υποβιβάζοντας έτσι και την αξία των πτυχίων των δημόσιων πανεπιστημίων και οξύνοντας στον ανταγωνισμό μεταξύ των αποφοίτων.

2) ΝΟΜΟΣ ΠΛΑΙΣΙΟ

Ο αντιδραστικός αυτός νόμος αλλάζει ριζικά το πλαίσιο λειτουργίας των δημόσιων πανεπιστημίων μετατρέποντας το σε πιο αυταρχικό και ανταποδοτικό. Αλλαγές που έχουν να κάνουν με:

α) Την εντατικοποίηση και πειθάρχηση των φοιτητών με το χτύπημα των όρων φοίτησης (διαγραφή "αιωνίων φοιτητών" στα 2ν χρόνια σπουδών, προαπαιτούμενα μαθήματα, κατάργηση δωρεάν συγγραμμάτων), με την περιστολή των δημοκρατικών-πολιτικών ελευθεριών (κατάργηση ασύλου) και με το χτύπημα των εξάρσεων του φοιτητικού κινήματος (2 εβδομάδες χαμένων μαθημάτων συνεπάγονται χάσιμο του εξαμήνου-έμμεση ποινικοποίηση καταλήψεων)

β) Την επιχειρηματική λειτουργία του πανεπιστημίου με την εισαγωγή manager που θα διαχειρίζονται οικονομικά τα κονδύλια προς όφελος της αγοράς εργασίας και με τα 4ετή οικονομικά πλάνα διαχείρισης που θα πρέπει να καταθέτουν τα πανεπιστήμια στην κυβέρνηση και θα καθορίζουν το αν το κάθε ίδρυμα θα λάβει ή όχι κρατική χρηματοδότηση, ανάλογα με το κατά πόσο το πλάνο του θα εφαρμόζει νομοθετικές τομές όπως η αξιολόγηση και η διάρθρωση των σπουδών.

3) ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ, ΙΔΒΕ, ΔΟΑΤΑΠ

Παρά την θετική της χροιά και τον δήθεν "ακαδημαικό" της χαρακτήρα, η αξιολόγηση στοχεύει στην μετάλλαξη τόσο της γενικής, όσο και της ειδικής δομής του πανεπιστημίου με τους εξής τρόπους:

α) Η χρηματοδότηση των ιδρυμάτων θα συνδέεται με καθαρά χρηματοοικονομικά κριτήρια λειτουργίας, δηλαδή "καλό" πανεπιστήμιο δεν θα είναι αυτό που θα αναβαθμίζει τις λειτουργίες του (υποδομές, συγγράμματα, καθηγητές) αλλά αυτό που θα αποφέρει κέρδη και που η δραστηριότητά του θα συμβαδίζει με την έρευνα που έχει προαποφασίσει η αγορά (και όχι οι ανάγκες της κοινωνίας!). Ιδρύματα που θα ακολουθούν αυτή τη δραστηριότητα, όχι μόνο θα αξιολογούνται υψηλότερα, αλλά θα έχουν και πρόσβαση σε περισσότερους ιδιωτικούς και δημόσιους πόρους, ενώ τα υπόλοιπα θα υποχρηματοδοτούνται. Αυτό τελικά θα έχει σαν αποτέλεσμα την υποταγή των πανεπιστημίων και της λειτουργίας τους στις εκάστοτε αλλαγές που επιθυμεί η αγορά εργασίας.

β) Πλέον, το κάθε μάθημα έχει συγκεκριμένη και ξεχωριστή βαρύτητα και δημιουργούνται αλυσίδες μαθημάτων με αποτέλεσμα την εντατικοποίηση αλλά και την διάσπαση της συνοχής των σπουδών. Εισάγεται το σύστημα των πιστωτικών μονάδων (bonus μαθημάτων, σεμινάρια) και το συμπλήρωμα διπλώματος που δημιουργούν τον ατομικό φάκελο προσόντων, και οδηγούν τελικά στην κατάργηση του συλλογικού δρόμου προς την εργασία και την συλλογική διαπραγμάτευση των εργαζομένων και στην αποσύνδεση πτυχίου-επαγγελματικών δικαιωμάτων (δηλαδή τα ιδρύματα θα παρέχουν πτυχία χωρίς ισχυρά επαγγελματικά δικαιώματα, δημιουργώντας εργαζόμενους "μιας χρήσεως" και οδηγώντας στην εργασιακή ανασφάλεια και την δια βίου επανακατάρτιση)

Έτσι ξεκινάει για τον εργαζόμενο ένα συνεχές κυνήγι δεξιοτήτων μέσω της θέσπισης υποχρεωτικής επανακατάρτισης από τα ΙΔΒΕ (Ινστιτούτα Δια Βίου Εκπαίδευσης) ενώ παράλληλα τα όποια κόστη ή δίδακτρα για την διαδικασία αυτή θα επιβαρύνουν αποκλειστικά αυτόν. Προφανώς, στόχος της κίνησης αυτής είναι το χτύπημα της σχέσης πτυχίου-επαγγελματικών δικαιωμάτων και η δημιουργία πλήρως ανταποδοτικών και παράλληλα ευέλικτων αποφοίτων.

Ταυτόχρονα, επιχειρείται να δημιουργηθούν ακόμα πιο δυσμενείς όροι για την εργασιακή προοπτική μέσω της υποβάθμισης των ενιαίων 5ετών πτυχίων με κατοχυρωμένα επαγγελματικά δικαιώματα. Αυτό πραγματοποιείται μέσω του ΔΟΑΤΑΠ, που αντικατέστησε το ΔΙΚΑΤΣΑ στο ζήτημα της αναγνώρισης και ισοτίμησης 3ετών πτυχίων του εξωτερικού με τα ενιαία 5ετή πτυχία των ελληνικών πανεπιστημίων.



Η αναδιάρθρωση στο σύνολό της τελικά αποσκοπεί:

• Στη δημιουργία ενός νέου μοντέλου αποφοίτου-εργαζομένου, ευέλικτου, πειθήνιου, ειδικευμένου, αναλώσιμου, χωρίς επαγγελματικά και εργασιακά δικαιώματα κατοχυρωμένα στο πτυχίο. Με την απαξίωση των πτυχίων και τη δημιουργία ενός ατομικού φάκελου σπουδών, ο νέος απόφοιτος θα βρίσκεται σ' έναν φαύλο κύκλο ημιαπασχόλησης-ανεργίας-επανακατάρτησης αποτελώντας ουσιαστικά την γενιά των 800 ευρώ.
• Στην ενίσχυση της λειτουργίας του πανεπιστημίου με βάση την λογική της αγοράς, μέσα από την υιοθέτηση επιχειρηματικών, ανταποδοτικών κριτηρίων (βλ. εισαγωγή manager). Παράλληλα μ' αυτά, καταδεικνύεται η επιλογή των κυβερνήσεων να χρηματοδοτούν τα πανεπιστήμια μόνο υπό όρους υπακοής στην πολιτική τους, καταργώντας την ίδια στιγμή πάγιες παροχές όπως τα δωρεάν συγγράμματα.
• Στην πειθάρχηση του φοιτητικού κινήματος, στην προσπάθεια της κυβέρνησης για την ευκολότερη εφαρμογή αυτής της πολιτικής.



Απέναντι στην εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, τον τελευταίο χρόνο το φοιτητικό κίνημα βγήκε στο προσκήνιο προτάσσοντας το τρίπτυχο ΣΥΝΕΛΕΥΣΕΙΣ-ΚΑΤΑΛΗΨΕΙΣ-ΔΙΑΔΗΛΩΣΕΙΣ. Πέτυχε το μπλοκάρισμα της αναθεώρησης του άρθρου 16. και ολόκληρου του Συντάγματος και δημιούργησε τριγμούς στο πολιτικό σκηνικό. Παρά την ψήφιση του νέου νόμου πλαισίου, ο αγώνας για μας συνεχίζεται και η απάντησή μας θα δοθεί μέσα από τούς νέους συλλογικούς αγώνες.


ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ ΤΟΥ ΝΙΚΗΦΟΡΟΥ ΑΓΩNA ΣΥΝΕΧΙΖΟΥΜΕ!