ΔΙΕΚΔΙΚΩΝΤΑΣ ΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ

Τετάρτη 25 Μαρτίου 2009

Η «μεταρρύθμιση» του ασφαλιστικού πρόκειται να αποτελέσει μία από τις σημαντικότερες μάχες της επόμενης περιόδου. Σε μια παρατεταμένη περίοδο λιτότητας όπου δεν υπάρχουν πολλά περιθώρια μεγαλύτερης συμπίεσης των μισθών επιχειρείται η μείωση του λεγόμενου μη μισθολογικού κόστους εργασίας (κοινωνική ασφάλιση, φορολογία επί της εργασίας κλπ).

Γι’ αυτό και παρουσιάζεται επιτακτική η ανάγκη όχι απλώς να βελτιωθούν κάποιες πλευρές του, αλλά να αλλάξει ριζικά η φιλοσοφία του. Προσπαθούν μάλιστα να μας πείσουν ότι πρέπει να μεταβούμε από την «παθητική» στην «ενεργητική» πολιτική ασφάλειας και πρόνοιας, όπου «παθητική» πολιτική θεωρείται η πολιτική που έμμεσα ή άμεσα στηρίζουν το εισόδημα του εργαζόμενου και «ενεργητική» πολιτική είναι η έμμεση ή άμεση στήριξη του εργοδότη ώστε να παρέχει στους εργαζόμενους την δυνατότητα να γίνονται αντικείμενο εκμετάλλευσης από τους τελευταίους μέχρι να αφήσουν και την τελευταία τους πνοή. Άμεση συνέπεια η μετατροπή της κοινωνικής ασφάλισης από κοινωνικό σε ατομικό δικαίωμα, καθώς το κάθε άτομο καλείται να εκμεταλλευτεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τις δυνατότητες που του παρέχονται για μια όσο το δυνατόν καλύτερη ασφάλιση, εργασία και παιδεία. Με αυτό τον τρόπο η χρηματοδότηση της κοινωνικής ασφάλισης θα βαραίνει όλο και περισσότερο τον ίδιο τον εργαζόμενο είτε άμεσα (αύξηση ασφαλιστικών εισφορών – παράταση του απαιτούμενου εργάσιμου βίου για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος, αυξημένη συμμετοχή σε φάρμακα, νοσήλια κλπ), είτε έμμεσα (φόροι υπέρ της κοινωνικής ασφάλισης – ελαφρύνσεις και απαλλαγές των εργοδοτών από τις ασφαλιστικές τους εισφορές όταν δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας κλπ).

Επιπλέον η ασφαλιστική προστασία θα παρέχεται όλο και περισσότερο με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια εξασφαλίζοντας παροχές ανάλογες των ασφαλιστικών εισφορών μετατρέποντας το ασφαλιστικό σύστημα από αναδιανεμητικό σε κεφαλαιοποιητικό – ανταποδοτικό, ενώ και η διαχείριση των αποθεματικών των ασφαλιστικών ταμείων θα γίνεται από ιδιωτικές εταιρείες και όχι από το διοικητικό προσωπικό των ασφαλιστικών ταμείων. Μία «αναγκαιότητα των καιρών» καθώς ακόμη και η έννοια του ασφαλιστικού κινδύνου έχει τροποποιηθεί σε τέτοιο βαθμό ώστε η αλληλεγγύη μεταξύ των γενιών να είναι ανεπαρκής. Αλλαγή η οποία προήλθε από την συνεχώς αυξανόμενη ανεργία, την ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων, την αύξηση των κοινωνικά αποκλεισμένων του λεγόμενου «τέταρτου κόσμου» κλπ. Γι’ αυτό και επιδιώκουν την εγκατάλειψη της αρχής της γενικευμένης δωρεάν παροχής και την αντικατάσταση της από την εξατομικευμένη παροχή υπηρεσιών, η οποία όμως θα καθορίζεται τελικά με ταξικά κριτήρια καθώς το κέρδος πάντα θα προέχει. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι ακόμη και σήμερα η ιδιωτικές εταιρείες ασφάλισης έχουν μπει δυναμικά στο παιχνίδι.

Με λίγα λόγια θα μπορούσαμε να πούμε ότι επιχειρούν να δημιουργήσουν ένα ασφαλιστικό σύστημα τριών πυλώνων. Ο πρώτος πυλώνας θα αφορά μια συμβολική – πενιχρή σύνταξη (ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα) απαλλάσσοντας το κράτος από τα περιττά έξοδα της κοινωνικής ασφάλισης, ενώ ο δεύτερος ή «εργασιακός» (επαγγελματικά ταμεία – για τα οποία θα πληρώνουν μόνο ο εργαζόμενος και ο εργοδότης ) θα αποτελεί την κύρια πηγή της σύναξης (εννοείται με το κεφαλαιοποιητικό – ανταποδοτικό σύστημα). Τέλος ο τρίτος ή «ατομικός» θα είναι προαιρετικός και θα υλοποιείται μέσω των ιδιωτικών εταιρειών (μια καινούρια αγορά ανοίγεται για το κεφάλαιο).

Σε αυτή τους την προσπάθεια χρησιμοποιούν μια σειρά μύθους όπως τα οικονομικά προβλήματα των ταμείων, τα οποία όμως οφείλονται α) στην ανασφάλιστη – μαύρη εργασία τόσο στους μετανάστες όσο κα στους Έλληνες (απώλεια περίπου 1,8 δις ετησίως) β) στην απαλλαγή των εργοδοτών από τις εισφορές τους (ακόμα και επιδοτώντας τους για την πραγματοποίηση επενδύσεων αλλά και προσλήψεων με χαμηλό κόστος) γ) στις ανείσπρακτες οφειλές των εργοδοτών - οι οποίες περιλαμβάνουν και τις εισφορές των εργαζομένων καθώς αυτές παρακρατούνται - και τις ευνοϊκές ρυθμίσεις που γίνονται στους οφειλέτες για τυχόν αποπληρωμή τους. Ακόμη και οι δημόσιες επιχειρήσεις είναι από τους μεγαλύτερους οφειλέτες του ΙΚΑ (στο τέλος του 2006 ανείσπρακτες οφειλές ύψους 3,6 δις). δ) στην κρατική υποχρηματοδότηση, αφού τεράστια ποσά αυτής δεν αποδίδονται ποτέ (το 2007 πρέπει να δοθούν περίπου 2,6 δις) και ε) στον τρόπο που διαχειρίζονται τα αποθεματικά των ταμείων, καθώς από το ’50 και μέχρι το ’90 δεσμεύονταν υποχρεωτικά από την Τράπεζα της Ελλάδας με εξευτελιστικά επιτόκια, ενώ και όταν χρειάστηκε να δανειστούν χρήματα δανείστηκαν με τρομερά υψηλό επιτόκιο. Την ίδια στιγμή τα χρήματα των ταμείων χρησιμοποιήθηκαν ως χαμηλότοκα δάνεια για την ανάπτυξη του ελληνικού καπιταλισμού, ενώ και οι εμπορικές τράπεζες ωφελήθηκαν εξίσου (οι απώλειες υπολογίζονται στα 60 δις). Από το 92 και μετά τζογάρονται στο χρηματιστήριο με τις απώλειες από τα σκάνδαλα του χρηματιστηρίου και των δομημένων ομολόγων να είναι περίπου στα 4 δις.

Για όλους αυτούς τους λόγους προβλέπεται η μείωση των συντάξεων και η σύνδεσή τους με το χρηματιστήριο, η μείωση των εργοδοτικών εισφορών και η παράλληλη αύξηση των εργατικών, η παράταση του εργάσιμου βίου, η δημιουργία επαγγελματικών ταμείων που λειτουργούν σε κεφαλαιοποιητική και ανταποδοτική βάση, το μεγαλύτερο τζογάρισμα των αποθεματικών των ταμείων, η ενοποίηση των ταμείων προς τα κάτω, ο επανακαθορισμός των βαρέων και ανθυγιεινών και η ενίσχυση της ιδιωτικής ασφάλισης.

Για το σύνολο αυτών των κατευθύνσεων και αλλαγών, η νεολαία βρίσκεται ακριβώς στο κέντρο του στόχου. Σε ένα πρώτο επίπεδο αυτό είναι και επιλογή τακτικής για την κυβέρνηση, τον ίδιο δρόμο είχε επιλέξει και το ΠΑΣΟΚ, που ξεκαθάριζε ότι δεν θα θιγούν «ώριμα ασφαλιστικά δικαιώματα»..Πολύ περισσότερο λοιπόν, οι αλλαγές στο ασφαλιστικό έρχονται να συμπληρώσουν και να ενισχύσουν (η ΕΕ σημειώνει ότι οι αλλαγές στο ασφαλιστικό σύστημα θα βοηθήσουν τους εργαζόμενους να εμπεδώσουν τις νέες ελαστικές σχέσεις εργασίας) το νέο μοντέλο εργαζομένου, που κυρίαρχα ζει η εργατική νεολαία. Το μοντέλο του νέου που δεν έχει συλλογικά δικαιώματα, που ατομικά φορτώνεται την κοινωνική και οικονομική ευθύνη για την ανεργία (και προοπτικά και για ασφάλιση-υγεία), που έχει την πλέον ευέλικτη σχέση με την εργασία (προσωρινές και ελαστικές μορφές απασχόλησης). Συνολικά η κατεύθυνση είναι η ολοκλήρωση του νέου μοντέλου, όπου όλες οι πλευρές παραγωγής και αναπαραγωγής της εργατικής δύναμης, ενσωματώνονται στο κεφάλαιο, γίνονται πεδία επιχειρηματικής δραστηριότητας. Ο νέος σπουδαστής και εργαζόμενος τις προσεγγίζει ως πελάτης (με το οικονομικό κόστος πάνω του) και μέσω αυτών επενδύει στην εργατική του δύναμη και στην ποιότητα ζωής του και ατομικά, χωρίς καμία κοινωνική εγγύηση ή με έστω κάποιες προνοιακού χαρακτήρα «ενισχύσεις», φέροντας προφανώς ακέραιη την ευθύνη των «επιλογών» του. Ακόμη και χωρίς την αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης, οι όροι με τους οποίους δουλεύει η νεολαία (καθυστερημένη πλήρης ένταξη στην παραγωγή αναγκαστικά για την συγκέντρωση προσόντων, συχνά περάσματα στην ανεργία, αναφάλιστη κατάρτιση και προγράμματα ανασφάλιστης εργασίας, πλατιές ζώνες «μαύρης εργασίας» κλπ.) καθιστούν από δύσκολο έως αδύνατο το να συγκεντρώσει κανείς τα απαιτούμενα ένσημα έως τα 65. Αυτή η πραγματικότητα, μαζί με τις πενιχρές συντάξεις που αναλογικά θα βγάλουν οι μισθοί μας ,οδηγεί ήδη σήμερα πολλούς νέους στην ιδιωτική ασφάλιση .

Την ίδια στιγμή, οι νέοι άνεργοι είναι παντελώς ακάλυπτοι ιατροφαρμακευτικά και ασφαλιστικά, ακόμη και όταν καταρτίζονται μέσω ΟΑΕΔ ή συχνά ακόμη και όταν εργάζονται μέσω διαφόρων κοινοτικών προγραμμάτων. Το ασφαλιστικό σύστημα ήδη «δεν τους ξέρει». Θα τους ξεχάσει προφανώς οριστικά, στη νέα αγορά ασφάλισης και υγείας που επιχειρείται να στηθεί, παραπέμποντάς τους στα αντίστοιχα ιδιωτικά πακέτα.

Ταυτόχρονα, η εργατική εισφορά είναι μια ακόμη ψηφίδα στην συστηματική λεηλασία του εργατικού εισοδήματος, με τις εκρηκτικές διαστάσεις που αυτή παίρνει στην νεολαία. Όταν ο μισθός είναι 700 ευρώ, οι κρατήσεις του ενός πέμπτου περίπου που επιβάλλονται σημαίνουν κατακόρυφη βουτιά στη νέα φτώχεια. Ακόμη περισσότερο στις άτυπες μορφές μισθωτής εργασίας οι εισφορές εκτινάσσονται, ενώ οι μισθοί παραμένουν σταθεροί ή ελαφρώς αυξάνονται. Την ίδια στιγμή που οι εργοδότες καλύπτονται από πληθώρα περιπτώσεων εισφοροαπαλλαγής, που μεγάλες επιχειρήσεις απαλάσσονται από τεράστια χρέη προς τα ταμεία (τόσο συχνά που πλέον αποτελεί πλευρά του προϋπολογισμού τους), που οι έλεγχοι των ταμείων σε επιχειρήσεις γίνονται μόνο κάτω από την πίεση των σωματείων (όταν υπάρξει συγκεκριμένη καταγγελία για ανασφάλιστους κλπ.), που το ίδιο το κράτος χρωστά δισεκατομμύρια ευρώ στα ταμεία. Αν συνυπολογίσουμε τα κέρδη του κεφαλαίου από την ιδιωτική ασφάλιση και υγεία, την ιδιωτική εκπαίδευση και κατάρτιση, τις πολύμορφες ενισχύσεις και φοροαπαλλαγές από το κράτος, το ερώτημα φαίνεται να μην είναι αν μας παρέχονται αρκετά για την εισφορά μας ή αν πληρωνόμαστε αρκετά γενικώς, αλλά εν τέλει το ερώτημα είναι ποιος πληρώνει ποιόν.

Έχει επίσης, ιδιαίτερη για τη νεολαία, σημασία να σημειώσουμε ότι η λογική της «ενεργούς γήρανσης», της παράτασης δηλαδή της παραμονής στην εργασία, είναι ακριβώς στον αντίποδα του «λιγότερη δουλειά – δουλειά για όλους». Θα μπορούσαμε να το συμπυκνώσουμε στο «ατελείωτη δουλειά – σταθερή δουλειά για κανέναν». Εν ολίγοις, για κάθε εργαζόμενο που θα δουλεύει μέχρι τελικής πτώσεως, θα προστίθεται και ένας ακόμη νέος στις ουρές του ΟΑΕΔ, στις μισοδουλειές της μερικής απασχόλησης και των προγραμμάτων.

Πρέπει λοιπόν η νεολαία να βγει στο προσκήνιο για να διεκδικήσει τη ζωή που της αξίζει και που οι πραγματικές δυνατότητες της εποχής μπορούν να της προσφέρουν, ενάντια στις επιλογές κυβέρνησης, ΠΑΣΟΚ, ΕΕ, ΣΕΒ. Είναι λοιπόν απαραίτητο να αναπτυχθεί ένα νεολαιίστικο κίνημα που θα καταγγέλλει τον στημένο «διάλογο» της κυβέρνησης, που θα διεκδικεί την κατάργηση του όποιου νόμου προσπαθήσει καν να συζητήσει. Που θα έχει στην προμετωπίδα του τις σύγχρονες ανάγκες και τα δικαιώματα της νεολαίας στη μόρφωση, για μία αξιοπρεπή δουλειά για όλους για να μπορεί να ζει μόνο απ’ αυτή, για κοινωνική ασφάλιση που θα είναι δημόσιο αγαθό για όλους χωρίς όρους και προϋποθέσεις. Που θα δοκιμάζει ρήξεις και ανατροπές στο σήμερα, γιατί απλά δεν μπορεί να περιμένει για να ζήσει τη ζωή της ..

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου

 

a

a

ΠΑΛΙΕΣ ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ


ATTACK: Πρωτοβουλία ανέργων/επισφαλώς εργαζομένων!

Σωματείο Μισθωτών Τεχνικών: εργαζόμενοι/άνεργοι μηχανικοί